ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΟΜΑΔΑ Α
ΘΕΜΑ Α1
Να αποδώσετε το περιεχόμενο των
ακόλουθων εννοιών:
α. Εκλεκτικοί
β. Συνθήκη Νεϊγύ
γ. Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής
Πληθυσμών Μονάδες 15
Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις
που ακολουθούν γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί
στην κάθε πρόταση.
α. Το εμπορικό ισοζύγιο στην
Ελλάδα μέχρι το 1913 ήταν σχεδόν μόνιμα παθητικό.
β. Η πρώτη τράπεζα που ιδρύθηκε
στο ελληνικό κράτος ήταν η Ιονική, το 1839.
γ. Τα θετικά αποτελέσματα του
Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (Δ.Ο.Ε.) επέτρεψαν την πραγματοποίηση
των μεταρρυθμίσεων του Χαριλάου
Τρικούπη.
δ. Από την υπόθεση Πατσίφικο το
αγγλικό κόμμα αποκόμισε κάποια προσωρινά οφέλη.
ε. Στις 25 Ιανουαρίου 1921 η
Συντακτική Εθνοσυνέλευση που προέκυψε από τις εκλογές του Νοεμβρίου
ανακηρύχθηκε σε Αναθεωρητική. Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β1
Να αναφερθείτε στην οργάνωση και
έκρηξη της επανάστασης στο Θέρισο, καθώς και στην άμεση αντίδραση του Πρίγκιπα Γεωργίου. Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Β2
Προσφυγικά ρεύματα των
Μικρασιατών Ελλήνων πριν και μετά τη λήξη του μικρασιατικού πολέμου τον Αύγουστο του 1922. Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ1
Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο
των πηγών και τις σχετικές πληροφορίες του βιβλίου σας:
α) να εξηγήσετε γιατί ο σιδηρόδρομος
κατά το 19ο αιώνα θεωρήθηκε το συνώνυμο της ανάπτυξης(μονάδες 8),
β) να αναφερθείτε στην κατασκευή
του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου από τη δεκαετία του 1880έως το 1909
(μονάδες 10),
γ) να αποτιμήσετε την προσφορά
των σιδηροδρόμων στην ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας (μονάδες7).
Μονάδες 25
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Γύρω στο 1870 [...] οι βάσεις των εθνικών
σιδηροδρομικών δικτύων έχουν ήδη τεθεί και δε μένει παρά η αύξηση της πυκνότητάς
τους, ενώ ταυτόχρονα διακρατικές ενωτικές γραμμές εξουδετερώνουν το φράγμα των
Άλπεων και συντελούν στην οργάνωση των δικτύων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι, ο
σιδηρόδρομος αναδεικνύεται βαθμιαία σε στρατιωτικοπολιτικό και οικονομικό όπλο
ηπειρωτικής εμβέλειας.
Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι (1882-1910).
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Ο Τρικούπης προτιμά τη στενή γραμμή (1μ.) -
τοπικού χαρακτήρα, λόγω χαμηλότερης ταχύτητας καιμικρότερων ανέσεων - γιατί το
επιβάλλει ο μικρός βαθμός ανάπτυξης της Χώρας. Άλλωστε, η διεθνήςγραμμή (1,43
μ., ταχύτερη και ανετότερη) θα κόστιζε σημαντικά περισσότερο (εξαιτίας του
μεγαλύτερου βάρους των γραμμών και του μήκους των ξύλινων υποστηριγμάτων, αλλά
κυρίως εξαιτίας των μεγαλύτερων καμπυλών και των αναγκαίων τούνελ), ιδιαίτερα
στην ορεινή ενδοχώρα, εξαντλώντας έτσι τους περιορισμένους πόρους του κράτους.
Στο
ίδιο, σ. 79.
ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
Ο μύθος των ελληνικών σιδηροδρόμων αποπνέει
μια ιδιαίτερη ειρωνεία. Η πρώτη φάση της κατασκευής τους (1880 – 1890) ξεκίνησε
σχεδόν σαν αντίδραση ενοχής που η χώρα είχε τόσο πολύ αργήσει να προσχωρήσει
στη νέα θρησκεία˙ και από τότε προβάλλεται ως το αναμφίβολο σημάδι της ελληνικής
μετάβασης σ’ ένα είδος καπιταλισμού. Από πολλές, όμως απόψεις, η χρησιμότητά
τους για μια διαδικασία μετάβασης ήταν αμφισβητήσιμη, αν όχι τελείως αρνητική.
Το ολικό μήκος γραμμών (λιγότερο από 750 μίλια το 1890, περίπου 850 το 1909)
δείχνει ότι η ένεση επενδύσεων δεν ήταν αρκετή για να δημιουργήσει συνθήκες
οικονομικής απογείωσης. Αλλά και μεγαλύτερες να ήταν οι επενδύσεις,πάλι θα ήταν
σχεδόν άχρηστες. Η κατασκευή σιδηροδρόμων δεν μπορούσε να παίξει τονωτικό ρόλο
για ανύπαρκτους βιομηχανικούς κατασκευαστές δικτύου και τροχαίου υλικού, ούτε
ήταν αρκετά ισχυρό κίνητρο για να δημιουργηθούν τέτοιες βιομηχανίες σε μια χώρα
που δεν είχε αρκετό σίδερο και κάρβουνο.
Γ. Δερτιλής, Κοινωνικός
μετασχηματισμός και στρατιωτική επέμβαση (1880 – 1909)
ΘΕΜΑ Δ1
Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο
των πηγών και τις σχετικές πληροφορίες του βιβλίου σας:
α) να προσδιορίσετε το
περιεχόμενο του όρου «βενιζελισμός» στην οικονομία και να αναφερθείτε στο εκσυγχρονιστικό
έργο της βουλής του 1911 (μονάδες 15),
β) να παρουσιάσετε τις κοινές
βασικές θέσεις των αντιβενιζελικών κομμάτων κατά την ίδια εποχή, αυτές που
προσδιορίζουν το πολιτικό τους στίγμα. (μονάδες 10) Μονάδες 25
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Στο ''βενιζελικό κράτος'' ο μεγαλοϊδεατισμός
αποκτά συγκεκριμένο περιεχόμενο [...] Η κοινωνική πολιτική, η διοικητική,
δικαστική, οικονομική και πολιτική οργάνωση, η εκπαιδευτική πολιτική, [...] όλα
τίθενται στην υπηρεσία της Μεγάλης
Ιδέας. Αυτή δε από την πλευρά της χάνει το καθαρά ιδεολογικό ή συμβολικό
χθεσινό της περιεχόμενο και αποκτά μια ξεκάθαρη κοινωνικοοικονομική σημασία:
στοχεύει πλέον να διασφαλίσει - μέσα από την προσάρτηση περιοχών όπου υπήρχε
αντίστοιχη εθνολογική βάση -το αναγκαίο για την οικονομική απογείωση του
ελληνισμού χωρικό πλαίσιο και , συνακόλουθα, τις προϋποθέσεις για τη γενικότερη
δυτικοποίηση της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας.
Θ. Διαμαντόπουλος, O βενιζελισμός της ανόρθωσης.
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Διά πρώτην τότε φοράν εις την
Ελλάδα ελήφθησαν μέτρα υπέρ των εργατών. Ο Εμμανουήλ Μπενάκης και ιδίως ο
διαδεχθείς αυτόν εις το υπουργείον της Εθνικής Οικονομίας Ανδρέας
Μιχαλακόπουλος εφήρμοσαν εργατικήν νομοθεσίαν, ήτις καθίστα την Ελλάδα ομότιμον
προς τα πλέον προωδευμένα έθνη. Ανεγνωρίσθησαν τα εργατικά σωματεία,
εψηφίσθησαν νόμοι υγιεινής, ασφαλείας, ημερομισθίου γυναικών και ανηλίκων
εργατών. Ο εργαζόμενος με ημερομίσθιον Έλλην έγινε μέλος της κοινωνίας και πολιτείας
εξ ίσου προς τους άλλους.
Γεώργιος Βεντήρης, Η Ελλάς του 1910-1920. Ιστορική Μελέτη,
ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
«-- Φαντάζουμαι, έλεγε ένας ηλικιωμένος
κοινοβουλευτικός σε κάποιο διάδρομο της Βουλής,φαντάζουμαι, κύριοί μου, πως οι αυριανοί
ιστορικοί θα περιλάβουν την εποχή μας [...] σε ένα κεφάλαιο με τον τίτλο ''Η
βενιζελική περίοδος''. [...] Αντίκρυ στο βενιζελισμό, ο αντιβενιζελισμός έπαιξε
και παίζει ένα ρόλο, που ανταποκρίνεται ασφαλώς σε μια διαλεκτική ανάγκη, αλλά
που είναι αναγκαστικά στείρος και αχάριστος στην πράξη. Ο αντιβενιζελισμός
αντιπροσωπεύει την αρχή της άρνησης. Υπάρχει για να αποκρίνεται όχι, κάθε φορά
που ο βενιζελισμός θέτει κάποιο ναι. Δεν έχει χαρακτήρα δικό του και ορμή δική
του και φυσικά δεν θα κατορθώσει να αφήσει καμμιά αληθινή επίδραση και κανένα
έργο».
Γιώργος Θεοτοκάς, Αργώ, Εστία, έκδοση 8η
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου